16 May Tìm hiểu về nền văn minh lúa nước lâu đời của dân tộc Việt Nam – Phần 2

Trải qua nhiều năm, nhà nước Việt Nam xưa đã ban hành những chủ trương canh tân, mở rộng nghề trồng lúa nước để đem lại ấm no cho người dân.

Quá trình phát triển của lịch sử nền văn minh lúa nước Việt Nam

Biểu hiện cho sự chú trọng của nhà nước với nền trồng lúa gạo là sự ra đời của những chức quan như Khuyến nông, Hà đê sứ; tại triều Nguyễn có Nguyễn Văn Thoại đào kênh Vĩnh Tế, tại triều vua Quang Trung có ra đời “Chiếu khuyến nông”,…

Trong suốt 4 ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, những công trình xây đắp đê điều để phòng ngừa lũ lụt, đào kênh ngòi và xây dựng mương máng nhằm phục vụ tưới tiêu luôn được thực hiện tốt và biến những đồng bằng thành những vùng trồng lúa vô cùng lớn. Có thể nói, từ những cánh đồng bằng phẳng mênh mông bát ngát cho đến các thửa ruộng bậc thang được xây dựng vô cùng khoa học, những yếu tố này đã thể hiện được khối óc và đôi bàn tay khéo léo, sự cần cù và chăm chỉ của con người Việt Nam.

Nền văn minh lúa nước lâu đời của Việt Nam

Không phải ngẫu nhiên mà đất nước ta vẫn luôn được coi là cái nôi của nền văn minh lúa nước. Lúa gạo phát triển ở nước ta không chỉ giải quyết nhu cầu lương thực, thực phẩm mà còn được sử dụng để xuất khẩu ra nước ngoài – tạo động lực cho sự phát triển kinh tế. Người nông dân cũng thay đổi dần dần nhờ có cây lúa nước.

Trên toàn bộ trái đất, quả thật không phải quốc gia nào cũng đầu tư và chú trọng vào việc trồng lúa. Còn tại nước ta, việc trồng lúa nước xuất hiện ở nhiều tỉnh thành, trong đó chủ yếu là tại đồng bằng. Nếu như trên thế giới, chỉ có đến 50% số người sống nhờ lúa gạo thì tại nước ta, hầu như ai ai cũng cần lúa gạo để sinh sống. Dù là bữa ăn đạm bạc hay bữa ăn cao sang, gạo vẫn luôn có sự xuất hiện, chỉ là nó sẽ được chế biến dưới nhiều dạng khác nhau.

Tại nước ta, việc chú trọng đầu tư sản xuất lúa gạo đã giúp hình thành nên những vùng thâm canh lúa và cả những vựa lúa cực lớn, vừa cho sản lượng lẫn chất lượng vô cùng tốt. Đỉnh điểm, chúng ta phải kể đến những khu vực cho sản lượng lúa rất lớn là Đồng bằng Sông Hồng, Sông Cửu Long,… Trong đó, đồng bằng Sông Hồng có lịch sử hình thành nghề trồng lúa lên đến hàng nghìn năm, bao gồm 11 tỉnh thành tham gia trồng lúa với diện tích tương đương khoảng 15.000 km2, được bù đắp phù sa bởi sông Hồng và sông Thái Bình. Đây cũng chính là địa bàn cư trú của người Việt cổ trước kia.